सारा काम सकेर, पठाउनुपर्ने इमेल पठाइसकेर, बालबच्चालाई ओछ्यानमा सुताइसकेपछि ड्याम्मै ढल्ने र भुसुक्कै निदाउने मन कसलाई हुँदैन र!
तर, निदाउन त्यति सजिलो कहाँ छ र!
व्यस्त दिनपछि कतिपयलाई निद्रा बोलाउन मुस्किल हुनसक्छ। ओल्टोकोल्टो फर्किंदै रात बित्न सक्छ। तर, निद्रा मानसिक र शारीरिक स्वास्थ्यका लागि अत्यन्त महत्वपूर्ण छ। उसोभए समयमै निदाउन के गर्ने?
१. दिउँसोको खानापछि क्याफिन नलिने
क्याफिन तपाईंको शरीरमा १० घण्टासम्म रहन सक्छ। जसले निद्रामा हस्तक्षेप गर्ने अमेरिकन एकेडेमी अफ स्लिप मेडिसिनका सदस्य डा. हल अलपर्ट बताउँछन्।
‘कफी वा चिया दिउँसोको खानाअघि नै पिउनुहोस्। चकलेट पनि बिहानै खानुहोस्,’ उनी भन्छन्।
राति निद्रा नपुगेका व्यक्तिहरु पनि दिउँसो ठूलो कप कफी पिएर त्यो असहजतालाई कम गर्ने कोसिस गर्छन्। तर, त्यो गलत भएको क्लिभल्यान्ड क्लिनिकअन्तर्गतको स्लिप डिसअर्डर सेन्टरकी डा. एलिसिया रथ बताउँछिन्।
यसले निद्रा झन् टाढा पुर्याउने उनको भनाइ छ।
२. सुत्नुअघि मोबाइल, कम्प्युटर, टीभीबाट टाढा बस्ने
सुत्नुअघि फोन, टीभी वा कम्प्युटर हेर्ने बानीले पनि निद्रा लखेट्छ।
यी उपकरणले ब्लु लाइट फाल्छन्। जसले सुत्न सघाउने मेलाटोनिन हर्मोनको उत्पादनलाई रोक्न सक्ने अल्पर्ट बताउँछन्।
युनिभर्सिटी अफ मिसिगनको स्लिप डिसअर्डर सेन्टरका डा. रोनाल्ड सेर्भिन सुत्नुभन्दा ४५ मिनेट अगाडिबाटै यस्ता उपकरण बन्द गर्नुपर्ने सुझाव दिन्छन्।
३. सुत्नुअघि सुस्ताउने र दिमाग शान्त पार्ने
सुत्नुअघि दिमागलाई शान्त पार्न जरुरी रहेको अल्पर्ट बताउँछन्। केही घण्टा समय निकालेर उत्तेजित दिमागलाई शान्त पार्नुपर्ने उनको भनाइ छ।
त्यसका लागि ध्यान गर्ने, गीत सुन्ने वा पढ्न सकिने उनी बताउँछन्।
तर, यी काम सुत्ने कोठाभन्दा बाहिर गर्नुपर्ने रथ सुझाउँछिन्।
‘आफूलाई शान्त पार्न के गर्ने, त्यो तपाईंमा निर्भर छ,’ उनी भन्छिन्, ‘तर, जे गरे पनि सुत्ने ठाउँमा नगर्नुस्। निद्राले छोपेपछि मात्रै ओछ्यानमा पस्नुहोस्।
सेर्भिन भने यसका लागि एउटा रुटिन नै बनाउँदा राम्रो हुने बताउँछन्। कपडा बदल्ने, दाँत माझ्ने र पढ्ने गर्दा दिमागलाई शान्त पार्न सहज हुने उनको भनाइ छ।
४. एउटै समयमा सुत्ने र उठ्ने
राम्रो र नियमित निद्राका लागि हरेक दिन एउटै समयमा सुत्ने र एउटै समयमा उठ्ने गर्नु ठिक हुने सेर्भिन बताउँछन्।
यसरी कठोर रुपमा एउटै समयतालिका पालना गर्दा दिमागको पनि बानी बस्ने र बेला भएपछि आफैँ निदाउन तयार हुने उनको भनाइ छ।
अलार्म राखिसकेपछि घडी छेउमा राख्न नहुने उनले बताए। ताकि राति छटपटीमा उठेर घडी हेर्न मन नलागोस्।
५. प्राकृतिक संकेत मान्नुहोस्
कहिलेकाहीँ केही गर्दा पनि नभए रुटिन त्याग्नु उचित हुने रथ बताउँछिन्। १० बजेका कारणले होइन, थाकेपछि ओछ्यान पस्नुहोस्।
ओछ्यानमा पल्टिएपछि निद्रा आउनसक्छ। यूएसए टुडे
प्रतिक्रिया